Olifantstanden of prognathisme bij konijnen

Olifantstanden of prognathisme bij konijnen

Prognathisme is een aandoening waarbij de onderkaak langer is dan de bovenkaak. Hierdoor krijg je een malocclusie van meestal enkel de snijtanden. In sommige gevallen staan ook de kiezen niet mooi op elkaar. 


bron: medirabbit

Oorzaken

  • Genetische aanleg: Veel gevallen van prognathisme bij konijnen komen voort uit erfelijkheid. Daarom hoeft het niet zichtbaar te zijn bij de ouders maar ze kunnen bijvoorbeeld wel drager zijn van het gen dat deze afwijking veroorzaakt. Indien het zichtbaar is bij het konijn, is het dan ook verstandig om niet te fokken met dit konijn.

  • Trauma: het kan gebeuren dat een konijn ergens tegenaan loopt of valt. Ook hierdoor kan er prognathisme ontwikkelt worden.

  • Voedingstekorten: Hoewel prognathisme vaak genetisch bepaald is, kan een slecht dieet bijdragen aan de verergering van de situatie. Een gebrek aan voldoende vezels in het dieet kan de tanden van het konijn niet goed laten slijten, waardoor ze meer kans krijgen om door te groeien en zich niet op de juiste manier te positioneren.

Symptomen

Er zijn vaak heel duidelijke gevallen, je ziet meteen dat de snijtanden te lang zijn. Soms zelf zo lang dat ze in de huid gegroeid zijn. Maar wat als het niet meteen opvalt? Tandproblemen in het algemeen kan je wel merken aan bepaalde zaken bij konijnen.

  • Moeite met eten: Konijnen met prognathisme kunnen moeite hebben om normaal te eten, vooral harde voedselsoorten. Dit komt doordat de snijtanden niet goed in contact komen met elkaar, waardoor het konijn niet god stukjes kan af knagen
  • Overmatige speekselproductie: Een konijn kan meer speeksel produceren bij tandproblemen, wat vaak zichtbaar is als kwijl of natte/kale plekken rond de mond en kin.

  • Gewichtsverlies: Omdat het konijn niet goed kan eten, kan het afvallen of ondervoed raken. 

  • Harde, kromme voortanden: Dit is het duidelijke geval. Je ziet dat de snijtanden veel te lang zijn.

  • Gedragsveranderingen: Bij ernstige pijn kunnen konijnen hun gedrag veranderen. Ze kunnen geïrriteerd, vermijdend of juist rustiger worden. Konijnen met pijn zullen ook meer plassen en drinken. 

 

Diagnose

Het gebit wordt bij elke consultatie nagekeken. Zeker bij een eerste consultatie, de dierenarts kijkt naar de snijtanden en ook met otoscoop naar de kiezen. Met enkel een klinisch onderzoek ziet de dierenarts niet genoeg. Zo wordt er bij verdenking van tandproblemen steeds een RX genomen. Hierop zijn veel meer mogelijkse afwijkingen te zien dan met het blote oog. 


Hier zie je geen geval van prognathisme. De RX is om weer te geven dat je duidelijk de wortels ziet en waar er eventuele ontstekingen zijn. 

Aanpak

  • Tijdelijke oplossing: soms wordt er gekozen om de tanden te slijpen, dit is minder ingrijpend dan het trekken van deze tanden. Let op! Laat de tanden nooit knippen! Dit kan ontstekingen en barsten van de tanden veroorzaken. 

  • Permanente oplossing: In de meeste gevallen zal de dierenarts kiezen om de snijtanden te trekken. Na een RX opname of zelfs CT-scan zal het konijn dan onder narcose gebracht worden om de snijtanden operatief te verwijderen. In uitzonderlijke gevallen kunnen niet alle wortelresten weggehaald worden. Dan kan het zijn dat er toch nog een tand terug te voorschijn komt. Omdat konijnen gevoelig zijn voor verdoving en een ander soort gebit hebben dan honden of katten, is het belangrijk om zulke operaties te laten uitvoeren door een konijnkundig dierenarts. 

Wat na de operatie? 

  • Voeding: Snijtanden worden gebruikt om groenten, gras, hooi, ... op te pakken en af te knabbelen, het malen gebeurd met de kiezen. Doe groenvoer in kleinere stukjes of reepjes. Op deze manier kan het konijn nog steeds de voeding oppakken en verwerken met de kiezen. Te grote stukken lukt niet om te eten. 

  • Eetgedrag: Hou dit zeker in de gaten, ze moeten blijven eten zoals voordien. Veel vezels om de slijtage van de kiezen te bevorderen. 

  • Vachtverzorging: Bij het verzorgen van de vacht worden de snijtanden gebruikt. Helpen met de vachtverzorging is dus zeker nodig. Borstel twee maal per week het konijn om losse en oude haren te verwijderen. Of aai dagelijks met vochtige handen. 

  • Koppeling: Konijnen zonder snijtanden kunnen gekoppeld worden, alleen hou je in het achterhoofd dat ze zich niet kunnen verweren met hun tanden. Ze gebruiken ook hun snijtanden om zich vast te pakken aan de vacht van het andere konijn tijdens het rijden. 

Verder kan een konijn zonder snijtanden een vrolijk leven hebben. 

Terug naar blog

Reactie plaatsen